Fakte që nuk i keni ditur rreth Mërkurit

0
Shpërndaje lajmin

Mërkuri është planeti më i afërt me Diellin dhe për shkak të afërsisë së tij nuk shihet lehtësisht përveçse në muzg.
Për çdo dy orbita të Diellit, Mërkuri kryen tre rrotullime rreth boshtit të tij dhe deri në vitin 1965 mendohej se e njëjta anë e Mërkurit ishte vazhdimisht përballë Diellit. 13 herë në shekull, Mërkuri mund të vërehet nga Toka duke kaluar mbi faqen e Diellit në një ngjarje të quajtur tranzit, tjetra ka ndodhur me 9 maj të vitit 2016.
Fakte rreth Mërkurit
– Mërkuri nuk ka asnjë hënë apo unazë.
– Mërkuri është planeti më i vogël.
– Mërkuri është planeti më i afërt me Diellin.
– Pesha juaj në Mërkur do të ishte 38% e peshës suaj në Tokë.
– Një ditë diellore në sipërfaqen e Mërkurit zgjat 176 ditë tokësore.
– Një vit në Mërkur zgjat 88 ditë tokësore.
– Nuk dihet se kush e zbuloi Mërkurin.
Një vit në Mërkur është vetëm 88 ditë i gjatë.
Një ditë diellore (koha nga mesdita në mesditë në sipërfaqen e planetit) në Mërkur zgjat ekuivalentin e 176 ditëve të Tokës ndërsa dita sidereale (koha për 1 rrotullim në lidhje me një pikë fikse) zgjat 59 ditë tokësore. Mërkuri është pothuajse i lidhur me Diellin dhe me kalimin e kohës kjo ka ngadalësuar rrotullimin e planetit për t’u përputhur thuajse me orbitën e tij rreth Diellit. Mërkuri gjithashtu ka ekscentricitetin më të lartë orbital nga të gjithë planetët me distancën e tij nga Dielli që varion nga 46 në 70 milion km.
Mërkuri është planeti më i vogël në Sistemin Diellor.
Një nga pesë planetët e dukshëm me sy të lirë, Mërkuri është vetëm 4,879 kilometra në të gjithë ekuatorin e tij, krahasuar me 12,742 kilometra për Tokën.
Mërkuri është planeti i dytë më i dendur.
Edhe pse planeti është i vogël, Mërkuri është shumë i dendur. Çdo centimetër kub ka një densitet prej 5.4 gram, ku vetëm Toka ka një densitet më të lartë. Kjo është kryesisht për shkak se Mërkuri është i përbërë kryesisht nga metale të rënda dhe shkëmbinj.
Mërkuri ka rrudha.
Ndërsa bërthama e hekurit të planetit ftohet dhe tkurret, sipërfaqja e planetit është rrudhur. Shkencëtarët i kanë quajtur këto rrudha skarpate bulëzore. Skarpatet mund të jenë deri në 1.6 km e të larta dhe qindra kilometra të gjata.
Mërkuri ka një bërthamë të shkrirë.
Vitet e fundit shkencëtarët nga NASA kanë arritur të besojnë se bërthama e ngurtë e hekurit e Mërkurit në fakt mund të jetë e shkrirë. Normalisht, bërthama e planetëve më të vegjël ftohet me shpejtësi, por pas një kërkimi të gjerë, rezultatet nuk ishin në përputhje me ato që priten nga një bërthamë e fortë. Shkencëtarët tani besojnë se bërthama përmban një element më të lehtë si squfuri, i cili do të ulte temperaturën e shkrirjes së materialit bërthamor. Vlerësohet se bërthama e Mërkurit përbën 42% të vëllimit të tij, ndërsa bërthama e Tokës përbën 17%.
Mërkuri është planeti i dytë më i nxehtë.
Pavarësisht se është më larg nga Dielli, Venusi përjeton temperatura më të larta. Sipërfaqja e Mërkurit e cila është përballë Diellit ka temperatura deri në 427°C, ndërsa në anën alternative kjo mund të jetë deri në -173°C. Kjo është për shkak se planeti nuk ka atmosferë për të ndihmuar në rregullimin e temperaturës.
Mërkuri është planeti më me shumë kratere në Sistemin Diellor.
Ndryshe nga shumë planetë të tjerë që “vetëshërohen” përmes proceseve natyrore gjeologjike, sipërfaqja e Mërkurit është e mbuluar me kratere. Ata janë shkaktuar nga ndeshjet e shumta me asteroidet dhe kometat. Shumica e kratereve të Merkurit janë emëruar sipas shkrimtarëve dhe artistëve të famshëm. Çdo krater me diametër më të madh se 250 kilometra quhet basen. Baseni Caloris është krateri më i madh në Mërkur që ka rreth 1550 km në diametër dhe është zbuluar në vitin 1974 nga sonda Mariner 10.
Vetëm dy anije kozmike e kanë vizituar Merkurin.
Për shkak të afërsisë me Diellin, Mërkuri është një planet i vështirë për t’u vizituar. Gjatë viteve 1974 dhe 1975, Mariner 10 fluturoi pranë Merkurit tri herë, gjatë kësaj kohe u hartografua më pak se gjysma e sipërfaqes së planetit. Më 3 gusht 2004, sonda Messenger u nis nga Stacioni i Forcave Ajrore Cape Canaveral, kjo ishte anija e parë kozmike që vizitohej që nga mesi i viteve 1970.
Mërkuri ka marrë emrin e të dërguarin romak për perënditë.
Data e saktë e zbulimit të Mërkurit është e panjohur pasi ajo daton para përmendjes së tij të parë historike, kur u përmend fillimisht nga sumerët rreth vitit 3000 para Krishtit.
Mërkuri ka një atmosferë (njëfarësoj).
Mërkuri ka vetëm 38% të gravitetit të Tokës, kjo është shumë pak për të mbajtur atë atmosferë që ka, e cila fryhet nga erërat diellore. Megjithatë, ndërsa gazrat ikin në hapësirë, ato rimbushen vazhdimisht në të njëjtën kohë nga të njëjtat erëra diellore, mbetjet radioaktive dhe pluhuri i shkaktuar nga mikrometeorët.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *